Lepkość: Sztuka płynności

14. listopada 2023 Buehnen_pl Ogólne Leave a comment

Lepkość jest miarą wiązkości cieczy i gazów. Zasadniczo jest to zdolność substancji do płynięcia lub odkształcania się.

Pochodzenie słowa „lepkość” prowadzi nas do jemioły, a dokładniej do rodzaju jemioły, której łacińska nazwa brzmi „Viscum”. W przeszłości z jemioły wytwarzano ptasi klej, czemu zawdzięcza swoją nazwę.

Isaac Newton, słynny fizyk, dokonał fundamentalnego odkrycia dotyczącego cieczy. Zauważył proporcjonalność między prędkością przepływu a wymaganą siłą odkształcającą i sformułował to w prawie Newtona.

Według Newtona niektóre płyny, takie jak woda, lub powietrze, można opisać za pomocą tego prawa i dlatego nazywa się je płynami newtonowskimi. Zachowują się one w sposób przewidywalny, jeśli chodzi o ich lepkość.

Zachowanie odbiegające od tego prawa nazywane jest nienewtonowskim i stanowi przedmiot reologii. Przykładami płynów nienewtonowskich są polimery, kleje Hot Melt, ale także krew czy ketchup. Odkształcenia takich substancji nie można już w prosty sposób opisać prawem Newtona. Ich lepkość zmienia się w zależności od szybkości ścinania i naprężenia ścinającego, biorąc pod uwagę czas trwania obciążenia.

Weźmy kleje Hot Melt jako przykład płynów nienewtonowskich. Zawierają one polimery, które ustawiają się w kierunku przepływu. Taka orientacja wymaga czasu, a jednocześnie zmniejsza wymaganą siłę. Lepkość kleju Hot Melt ma kluczowe znaczenie dla jego zastosowania. Dla różnych prędkości i cykli aplikacji należy wziąć pod uwagę zachowanie podczas przepływu, czy to w przypadku aplikacji pionowej lub poziomej, czy nawet w przypadku aplikacji natryskowych.

Więcej informacji na ten temat można znaleźć w naszym glosariuszu pod hasłem Lepkość.

Lepkość jest również ściśle związana z kohezją kleju. Obowiązuje następująca zasada:

Im wyższa lepkość, tym większa kohezja kleju. Oznacza to, że substancja mocniej spaja się i łatwiej się rozprowadza.