Kiedy mały diabeł albo klaun wyskakuje z pudełka, zwykle wywołuje rozbawienie albo zaskoczenie. Ale kiedy adresat dostaje otwarte paczki, te z pewnością nie budzą entuzjazmu. Irytacja i niezadowolenie to skutki wadliwie zamkniętych opakowań. Przyczyny zwykle szuka się w rodzaju użytego kleju, który powinien dobrze trzymać klapy pudełka. To nie musi być jednak jedyna przyczyna.
Solidność kartonowego opakowania uzależniona jest od wielu czynników: wybranego kleju termotopliwego, od wartości siły sprężystości przy klapie pudełka i od właściwości powierzchni opakowania. Decydujące znaczenie dla dobrego zamknięcia opakowania ma powierzchnia kartonowego materiału.
Przeczytaj więcej o roli opakowania przy wyborze kleju termotopliwego.
Jeśli pokrywa opakowania nie jest dobrze zamknięta i sama się otwiera, zaczyna się poszukiwanie przyczyny błędu. Diabeł często tkwi w szczegółach. Co dla producenta kartonów stanowi oczywistą wiedzę, niekoniecznie uświadamia sobie pakowacz czy odbiorca końcowy.
Nie każdy użytkownik zdaje sobie sprawę, że istnieje wiele rodzajów kartonu i to właśnie jego skład może mieć decydujący wpływ na klejenie. Powierzchnia kartonu może być bardzo różna. Kartony dzieli się według kryterium zawartości papieru pochodzącego z recyklingu i wyróżnia się trzy zasadnicze kategorie: karton typu kraftliner, testliner i schrenz (papier makulaturowy
Kraftliner (Quelle: Moosmann GmbH & Co. KG, Ravensburg)
Kartony typu krafliner składają się z bielonej i niebielonej siarczanowej masy celulozowej (o zawartości min. 70% świeżych włókien). Są zazwyczaj wytrzymałe i odporne na wilgoć, przy niewielkiej zawartości włókien pochodzących z recyklingu. Mają głęboko brązowy kolor, bez zanieczyszczeń. Kartony kraftliner używane są przede wszystkim jako wierzchnia warstwa tektury falistej. Mają gładką powierzchnię ze świeżych włókien o równomiernej długości.
Testliner (Quelle: Moosmann GmbH & Co. KG, Ravensburg)
Niemal w 100% z makulatury składają się natomiast kartony typu testliner. Dzieli się je na trzy klasy, w zależności od jakości użytego papieru. Karton klasy T1 zawiera wysokogatunkową makulaturę, dalsze klasy o niższej jakości papieru określa się jako T2 i T3. Wytrzymałość papieru jest porównywalna do kraftlinera, kolorystyka jest jasnobrązowa, z niewielkimi widocznymi nalotami. Papier ma gramaturę ok. 125 g/m2 i nie ma ustalonego składu włókien. Również stosowany jest jako wierzchnia warstwa tektury falistej. Tańsze testlinery mają nierówną powierzchnię z włókien pochodzących z recyklingu o nierównej długości. W wyniku każdego kolejnego procesu recyklingu włókna stają się coraz krótsze.
Schrenz (Quelle: Moosmann GmbH & Co. KG, Ravensburg)
Niesortowana makulatura wykorzystywana jest do produkcji kartonu typu schrenz. Ten prosty materiał stosuje się jako wewnętrzną warstwę tektury falistej gorszej jakości lub jako papier pakowy. Ma szary kolor, z wyraźnie widocznymi różnicami odcieni i zanieczyszczeniami.
Papier z powstającymi w wyniku procesu recyklingu krótszymi włóknami wymaga więcej materiału wiążącego i dodatków. Stosunek składu procentowego domieszek w obrębie mieszaniny papieru często się waha. Te dodatkowe substancje zmieniają napięcie powierzchniowe papieru. Zmieniona polaryzacja ma też wpływ na klej termotopliwy. Klej, który mocno trzyma w przypadku kartonu kraftliner, może zawieść przy kartonie typu schrenz.
Siła sprężystości
Siła, która powoduje powrót odkształconego ciała do pierwotnego kształtu.
W odniesieniu do zamknięcia kartonu siła sprężystości opisuje siłę działającą na górną klapę po zamknięciu, w kierunku jej pierwotnego położenia.
Jeśli materiał papierowy ma dodatkowo wysokie siły sprężystości na górnej klapie kartonu, trzeba uwzględnić je przy wyborze kleju.
Siła sprężystości zależna jest od materiału i rodzaju gięcia (bigowania). Na liniach gięcia celowo osłabia się materiał, aby zmniejszyć jego sztywność. Kiedy struktura materiału zostaje naruszona w miejscu gięcia, osłabione zostają też działające siły. Jeśli przy pakowaniu karton zostaje przepełniony, zwiększają się siły sprężystości działające na klapy kartonu. Powstające napięcie stanowi wyzwanie, któremu sprostać musi użyte klejenie. Wybór kleju termotopliwego musi zatem uwzględniać cały ten proces.
Kleje różnią się zachowaniem podczas przechodzenia z fazy ciekłej do stałej. Jeśli przejście to trwa zbyt długo, karton sam się otworzy: kohezja kleju podczas procesu klejenia nie wystarcza, aby zrównoważyć napięcia wynikłe z działania sił sprężystości. Na zdolność klejenia wpływ mają także sposób magazynowania opakowania oraz droga, jaką przebywa paczka. Czy kartony są na przykład układane jeden na drugim, a miejsca klejenia obciążane? Karton absorbuje wilgoć z powietrza i zwykle szybko przyjmuje temperaturę otoczenia (co jest ważne np. w przypadku opakowań na mrożonki czy pakowania na ciepło). Pochłonięta wilgoć działa od środka i od zewnątrz na wytrzymałość i klejenie kartonu.
Właściwości papieru zmienione przez czynniki środowiskowe, zmiany temperatury i przemieszczanie podczas transportu również uwzględniane są podczas wyboru kleju.
Producenci papieru stale starają się pracować nad drukownością swoich produktów. W tym miejscu pragniemy zachęcić, aby w centrum ich zainteresowania znalazła się także podatność papieru na klejenie, co pozwoliłoby ograniczyć liczbę reklamacji.
Pomagamy znaleźć odpowiednie rozwiązanie dla Państwa zastosowań. Chętnie sprawdzamy używane przez Państwa wyroby kartonowe pod względem podatności na klejenie. Zachęcamy do kontaktu.